DEPOZİTO BEDELİNİN İADE DAVASI

Depozitonun Bedelinin İadesi Davası Nedir?

Konut ve çatılı işyerlerinin kiralanması esnasında malik tarafından kiracıdan güvence bedeli niteliğinde alınan bir miktar paraya depozito denir. Depozitonun iadesi ise, kiracının kiralananı terk edeceği esnada, ilkin güvence olarak ödenen bu bedelin kiracıya geri iade edilmesini ifade eder.

Kiracının güvence vermesine ilişkin düzenlemeler, madde konut ve çatılı işyeri kira sözleşmelerinde bulunmaktadır. Fakat bu zorunlu bir unsur değildir.

Taraflar güvence olarak herhangi bir şeyin verilmesinde mutabık kalabilirler. Taraflar konut veya çatılı işyerine ait bir kira sözleşmesinde para ya da kıymetli evrak haricinde bir şeyin güvence olarak verilmesini kararlaştıramazlar. Şayet kararlaştırırlarsa TBK. M.342 de öngörülen hükümlerden istifade edemeyeceklerdir.

Güvence miktarı, kiracının ödeyeceği üç aylık kira bedelini aşamayacaktır.

Yalnızca kira bedeli göz önüne alınır. Bunun haricindekiler dikkate alınmayacaktır.

Söz konusu hüküm, kira bedelinin aylık olarak ödenmediği durumlarda uygulama alanı bulur.

Kira süresi aylara bölünerek hesaplanır, üç aylık kira bedeli azami güvence miktarını oluşturur.

Taraflar, kira bedelindeki artışa bağlı olarak güvence miktarının da artırılmasında mutabık kalabilirler.

Şayet kiracı sözleşmede karar kılınan para veya kıymetli evrak şeklindeki güvence verme borcunu ifa etmezse, kendisine karşı icra takibi ve haciz yapılabilir. Yapılan haciz sonrasında para veya kıymetli evrak, icra dairesi tarafından kiraya verenin çalıştığı bir banka saklama yeri olacak halde saklanır.

Taraflar güvence olarak para veya kıymetli evrak verilmesini kararlaştırmışlarsa, kiracı, kiraya verenin tasdiki olmaksızın çekilmemek üzere parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır, kıymetli evrakı ise bir bankaya depo eder.

Güvence olarak paranın vadeli tasarruf hesabına yatırılması veya kıymetli evrakın bankada depo edilmesiyle birlikte, kiracının bunlar üzerindeki tasarruf etme yetkisi de son bulur. Çünkü banka, güvenceleri ancak iki tarafın rızasıyla yahut icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak geri verebilir.

Önemli noktalardan biri de; şayet kiraya veren, kira sözleşmesinin sona ermesini izleyen üç ay içerisinde kiracıya karşı kira sözleşmesiyle alakalı bir dava açtığını veya icra ya da iflas yoluyla takibe giriştiğini bankaya yazılı olarak bildirmemişse, banka kiracının istemi üzerine güvenceyi geri vermekle yükümlüdür.

MEVZUAT:

D. Kiracının güvence vermesi 

MADDE 342- Konut ve çatılı işyeri kiralarında sözleşmeyle kiracıya güvence verme borcu getirilmişse, bu güvence üç aylık kira bedelini aşamaz.

Güvence olarak para veya kıymetli evrak verilmesi kararlaştırılmışsa kiracı, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilmemek üzere, parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır, kıymetli evrakı ise bir bankaya depo eder. Banka, güvenceleri ancak iki tarafın rızasıyla veya icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak geri verebilir.

Kiraya veren, kira sözleşmesinin sona ermesini izleyen üç ay içinde kiracıya karşı kira sözleşmesiyle ilgili bir dava açtığını veya icra ya da iflas yoluyla takibe giriştiğini bankaya yazılı olarak bildirmemişse banka, kiracının istemi üzerine güvenceyi geri vermekle yükümlüdür.